Przedmiot opodatkowania
Przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Podatnicy
Podmiotami obowiązanymi do zapłaty podatku rolnego są:
- właściciel gruntów,
- posiadacz samoistny gruntów,
- użytkownik wieczysty gruntów,
- posiadacz gruntów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa (Agencją Nieruchomości Rolnych) lub z innego tytułu prawnego albo
b) jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (Agencji Nieruchomości Rolnych) i Lasów Państwowych,
- dzierżawca gruntów gospodarstwa rolnego, które zostały w całości lub części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych.
Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego
Obowiązek podatkowy powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do gruntów lub objęcie gruntów w posiadanie. Obowiązek podatkowy w podatku rolnym wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.
Czynności i dokumenty
Podatnicy podatku rolnego są obowiązani składać organowi podatkowemu, właściwemu ze względu na miejsce położenia gruntów, sporządzone na formularzach według wzoru określonego uchwałą rady gminy:
- informacje o gruntach (osoby fizyczne) w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego,
- deklaracje na podatek rolny (osoby prawne i jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej) w terminie do dnia 15 stycznia roku podatkowego, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu w terminie 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku.
Jeżeli grunty stanowią współwłasność (znajdują się w posiadaniu) jednocześnie osoby fizycznej oraz osoby prawnej bądź jednostki organizacyjnej (w tym spółki) nieposiadającej osobowości prawnej - osoba fizyczna składa deklarację na podatek rolny oraz opłaca podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne. W tym przypadku osobie fizycznej nie jest doręczana decyzja (nakaz płatniczy) ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego.
Obowiązek składania informacji o gruntach oraz deklaracji na podatek rolny dotyczy również podatników korzystających ze zwolnień i ulg na mocy przepisów ustawy o podatku rolnym (w tym na mocy uchwały rady gminy).
Stawki podatku
- dla gruntów gospodarstwa rolnego: równowartość pieniężna 2,5 q żyta - od l ha przeliczeniowego
- dla pozostałych gruntów rolnych podlegających podatkowi rolnemu: równowartość pieniężna 5 q żyta - od 1 ha
- obliczone według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy.
Rada gminy może, w drodze uchwały, obniżyć cenę skupu żyta przyjmowaną jako podstawę obliczenia podatku rolnego na obszarze gminy.
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
Przeliczniki powierzchni użytków rolnych zostały określone w art. 4 ust. 5 ustawy o podatku rolnym.
Zwolnienia
Zwolnienia i ulgi od podatku rolnego reguluje art. 12, art. 13, art. 13a-13d ustawy o podatku rolnym. Na mocy ww. przepisów zwalnia się m. in.:
- użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych,
- grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha: pobierz wniosek
a) będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,
b) będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
c) wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie,
- grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach.
- publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową,
- prowadzących zakłady pracy chronionej zgodnie z warunkami określonymi w ustawie o podatku rolnym,
- instytuty badawcze,
- przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych.
Podatnikom podatku rolnego przysługuje m. in. ulga inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na:
- budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska,
- zakup i zainstalowanie:
a) deszczowni,
b) urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę,
c) urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód)
- jeżeli wydatki te nie zostały sfinansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych.
Terminy i sposoby płatności
Wszyscy podatnicy płacą podatek rolny w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego - do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego, przelewem na rachunek organu podatkowego lub gotówką w kasie; w przypadku osób fizycznych również w drodze inkasa.
Dokument
Uwaga: druk informacja przeznaczony jest dla osób fizycznych, druk deklaracja przeznaczony jest dla osób prawnych
- Komunikat w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2017
- Wzor deklaracji na podatek rolny
- Wzor informacji w sprawach podatku rolnego
- Dane o zwolnieniach z podatku rolnego
- Tabela z przelicznikami powierzchni użytków rolnych
Stawka podatku rolnego w 2023 r ustalona na podstawie ceny skupu żyta w wysokości 74,05 zł za 1 dt wyniesie:
- 185,125 zł od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych (równowartość pieniężną 2,5q żyta, czyli 2,5 x 74,05),
- 370,25 zł od 1 ha gruntów pozostałych (równowartość pieniężną 5q żyta, czyli 5 x 74,05).
Wysokość stawek podatku rolnego jest obecnie uzależniona od średniej ceny skupu żyta za 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy. Średnią cenę skupu żyta podaje w komunikacie Prezes GUS w terminie do dnia 20 października roku poprzedzającego rok podatkowy.
- ZR-1A Wzór załącznika - dane o nieruchomościach rolnych
- DR-1 Wzór deklaracji na podatek rolny 2016.11.03-1
- ZR-1B Wzór załącznika - dane o zwolnieniach w podatku rolnym
- IR-1 Wzór informacji w sprawach podatku rolnego 2016-4
Stawka podatku rolnego w 2024 r. ustalona na podstawie ceny skupu żyta w wysokości 89,63 zł za 1 dt wyniesie:
- 224,075 zł od 1 ha przeliczeniowego gruntów gospodarstw rolnych (równowartość pieniężną 2,5q żyta, czyli 2,5 x 89,63),
- 448,15 zł od 1 ha gruntów pozostałych (równowartość pieniężną 5q żyta, czyli 5 x 89,63).
Druki obowiązujące od 1.07.2019r.
- DR-1 Deklaracja na podatek rolny
- ZDR-1 Załącznik do deklaracji na podatek rolny - dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu
- ZDR-2 Załącznik do deklaracji na podatek rolny - dane o przedmiotach opodatkowania zwolnionych z opodatkowania
- IR-1 Informacja o gruntach
- ZIR-1 Załącznik do informacji o gruntach - dane o przedmiotach opodatkowania podlegających opodatkowaniu
- ZIR-2 Załącznik do informacji o gruntach - dane o przedmiotach opodatkowania zwolnionych z opodatkowania
- ZIR-3 Załącznik do informacji o gruntach - dane pozostałych podatników