Podobnie jak w ubiegłych latach również w tym roku TS „Wolni” Kłaj realizując swoje zadania statutowe propaguje zainteresowanie wśród młodzieży i mieszkańców Gminy nie tylko zamiłowaniem do sportu, ale również poprzez organizację zadań z zakresu turystyki stara się wychowywać naszą młodzież w duchu patriotyzmu i umiłowania własnej historii i kultury narodowej. Wychowaniu temu sprzyjają realizowane we współpracy z Urzędem Gminy Kłaj zadania pod nazwą „Tam gdzie nasze korzenie”. W tym roku kontynuując powyższe zadanie ruszyliśmy w trasę na północny wschód na Litwę.
Mariusz Buczek
Jerzy Czubak
W pierwszym dniu naszej wyprawy 19 czerwca zwiedziliśmy Kowno; stare miasto, rynek i wszystkie miejsca związane z naszą historią i kulturą.
Kowno - miasto twierdza, położone w środkowej Litwie u zbiegu dwóch największych rzek kraju - Niemna i Wilii.
Jedno z najdawniejszych miast państwa litewskiego, liczy ponad 600 lat, a jego dzieje ściśle wiążą się z historią Litwy. Zawsze było kulturalnym, intelektualnym oraz ekonomicznym ośrodkiem państwa. Jest też ważnym centrum gospodarczym i przemysłowym kraju.
To najbardziej litewskie miasto, bo mieszka tu około 90 proc. Litwinów. Zwiedzanie rozpoczynamy od gotyckiego zamku jednego z pierwszych obronnych zamków, położonych u zbiegu dwóch rzek Wilii i Niemna. Został zbudowany w II poł. XIV w. celem bronienia ziem Centralnej Litwy przed najazdami Krzyżaków. Zamek zniszczony w XVII-XVIII w. Naprzeciwko warowni stoi kościół św. Jerzego, świątynia wzniesiona w XVI w. Pomnik wczesnego gotyku. Niestety losy kościoła były bardzo tragiczne. Obecnie jest bardzo zniszczony, mimo to zachwyca nas swoją potęgą. W kościele zachowały się fragmenty wyposażenia – barokowe ołtarze, piękna ambona i ślady polichromii, które świadczą o jego dawnej świetności. Przechodzimy do klasztoru bernardynów, gotycki budynek, tworzący zamknięty czworobok z wewnętrznym dziedzińcem koło kościoła. Po kasacie zakonu bernardynów klasztor zamieniono na więzienie, później na siedzibę seminarium duchownego, na szkołę medyczną, a w okresie sowieckim – na magazyn. Obecnie klasztor zwrócony Kościołowi katolickiemu, został odrestaurowany w 1993 r. Z klasztoru wychodzimy wprost na Kowieński plac Ratuszowy. Ratusz, zwany „białym łabędziem”, jest symbolem oraz ozdobą kowieńskiej starówki. Budynek pochodzi z końca XVIII w., dziś tu mieści się urząd Stanu Cywilnego, muzeum ceramiki. Kowieński plac Ratuszowy - to najpiękniejszy na Litwie zespół zabudowy rynku, otoczony starymi kamieniczkami. Nad brzegiem Niemna wyrasta kościół Wniebowzięcia NMP, najstarszy kościół Kowna, nazywany też kościołem Witolda, bo został ufundowany w XIV-XV w. przez wielkiego księcia litewskiego Witolda. Idąc dalej widzimy Dom Perkunasa najbardziej oryginalny i jeden z najciekawszych budynków starówki kowieńskiej, przypominający kościół św. Anny w Wilnie. Gotycki dom z XV-XVI w., który niegdyś należał do kupców hanzy. Dochodzimy do Katedry św. Piotra i Pawła, archikatedra - to główna świątynia Kowna. Jeden z największy gotyckich kościołów na Litwie. M. in. to miejsce spoczynku Macieja Wołonczewskiego (Motiejus Valančius), biskupa Żmudzi, który w II poł. XIX w. był jednym z czołowych przywódców litewskiego ruchu narodowego oraz wielu innych zasłużonych działaczy społecznych. Warto pamiętać, że w tej świątyni odprawił mszę świętą papież Jan Paweł II podczas wizyty na Litwie we wrześniu 1993 r.
Z Kownem związana jest postać Adama Mickiewicza, który z nakazu Uniwersytetu Wileńskiego w latach 1819-1823 pracował jako nauczyciel w Kowieńskiej Szkole Powiatowej a także mieszkał w przydzielonym mu pokoju w budynku szkolnym. Zamieszkał w gmachu dawnego kolegium jezuickiego, które należało do zespołu kościoła św. Franciszka Ksawerego a które w 1807 r. zostało zamienione na szkołę świecką, tzw. Kowieńską Szkołę Powiatową, Mickiewicz był nauczycielem literatury, historii i prawa, opiekował się też szkolną biblioteką. W listach pisał, że „jedyną prac szkolnych nagrodą jest pożytek i miłość uczniów”. Mickiewicz, pomimo że lubił pracować w szkole, nie lubił Kowna, źle się czuł w tym mieście. Tęsknił za ukochanym Wilnem, cały czas prowadził aktywną korespondencję z przyjaciółmi. Cierpki smak życia w Kownie poprawił mu romans z piękną żoną doktora kowieńskiego – Karoliną Kowalską. Miłość uosobiona w kochance kowieńskiej nie zostawiła śladu w jego twórczości, ale jak sam Mickiewicz mówił „kobiety zawsze robiły na mnie wielkie wrażenie i zajmowały więcej, niż były warte...”. Dom, w którym mieszkała, znajdował się naprzeciw domu Mickiewicza, po drugiej stronie wąskiej uliczki. Okres kowieński był bardzo fortunny. W 1822 r. ukazuje się I tom poezji Mickiewicza "Ballady i romanse", a w 1823 r. został wydany II tom poezji - „Grażyna” i „Dziady” cz. II i IV.
Po trudach intensywnego dnia wracamy na nocleg do Sejn by nazajutrz 20 czerwca udać się do Wilna i Troków.
Wilno stolica Litwy, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wileńszczyzny i serc wielu Polaków. Dziś ponad półmilionowe miasto, pod względem turystycznym jedno z najpiękniejszych w naszej części Europy. Jego sercem jest wielka starówka, wpisana w 1994 r. na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.
Wielki rozwój Wilna zaczął się po przeniesieniu tutaj w 1323 r. stolicy państwa Gedymina z Troków. Rozwój Wilna popierali aktywnie władcy z dynastii jagiellońskiej, zwłaszcza Kazimierz Jagiellończyk, który sprowadził zastępy kupców i rzemieślników z Polski. Złoty wiek miasto osiągnęło za czasów panowania Zygmunta Augusta, kiedy Wilno pełniło przez długie okresy rolę faktycznej stolicy Rzeczypospolitej.
Wspomnienia tego wszystkiego szukają turyści na wspaniałej wileńskiej starówce. Katedra św. Stanisława, zamek górny i dolny, wieża Giedymina, kościół św. Piotra i Pawła, kościół św. Anny, klasztor Bernardynów, Ostra Brama, … Długo by wymieniać, ale lepiej jak najszybciej przyjechać i zobaczyć to wszystko na własne oczy … warto, naprawdę warto znieść wszystkie niedogodności dalekiej podróży, ponieważ to, czego doznamy w Wilnie jest wspaniałą ucztą dla naszych zmysłów, zwłaszcza Ostra Brama z cudownym obrazem Matki Bożej Ostrobramskiej, wąskie urokliwe ulice, Cmentarz na Rosie i kaplica Św. Kazimierza.
W tym samym dniu późnym popołudniem udajemy się do Troków.
Troki to jedna z największych atrakcji turystycznych Litwy. Miasteczko oferuje turystom niezliczone możliwości. Nie sposób pominąć fary Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, z cudownym obrazem Matki Boskiej Trockiej, ruin zamku dolnego, dzielnicy karaimskiej z miejscem kultu Karaimów, kenesą z XVIII w. Najcenniejszym zabytkiem jest jednak Zamek na Wyspie, zbudowany na początku XIV w. ,a gruntownie zrekonstruowany po II wojnie światowej. Po długim zwiedzaniu można zasiąść w karaimskiej jadłodajni lub popływać na jeziorach, rozkoszując się widokiem gotyckiego zamku i białego pałacu Tyszkiewiczów.
Na zakończenie tego reportażu zachęcamy wszystkich chętnych; miłośników historii, turystyki, literatury i zauroczonych Historią Kresów Wschodnich na następną wyprawę na Litwę, która zaplanowana jest na 27.08. – 31.08.2014r. Wszelkiej informacji można zasięgnąć u prezesa TS „ Wolni” Kłaj, tel. kontaktowy 12 2841 088 lub 607 777 843
