Uczniowie klasy Ib Szkoły Podstawowej w Kłaju zakończyli swoją przygodę z projektem edukacyjnym wspierającym rozwój czytelnictwa wśród dzieci „Czytam z klasą – lekturki spod chmurki”. Projekt ten został stworzony z myślą o zachęceniu uczniów do czytania książek, w tym lektur szkolnych. Tegoroczna edycja projektu miała zasięg międzynarodowy. Postacią przewodnią po projekcie była mała chmurka Tosia, która ukazała dzieciom nurtujące ją problemy, związane z zanieczyszczeniem środowiska oraz zachęcała uczniów do rozwiązania bardzo ważnych problemów natury ekologicznej, co przyczyni się również do wzmocnienia więzi ze środowiskiem przyrodniczym, a także rozwinie poczucie troski i odpowiedzialności za bliższe i dalsze otoczenie. Poprzez czytanie lektur, dzieci zgłębiły wiedzę na temat globalnego ocieplenia i jego wpływu na naszą planetę. Wszystko było spójne z czytanymi lekturami. W projekcie pojawiły się trzy moduły, z których każdy był bezpośrednio związany z porą roku (jesień, zima, wiosna). Projekt był zgodny z podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2020/2021. Udział w projekcie był wspaniałą okazją do rozwijania kompetencji kluczowych u uczniów.
Moduł I – „Mała chmurka w krainie drzew”
Projekt rozpoczęliśmy od zapoznania się z naszą całoroczną towarzyszką projektu - Chmurką Tosią. Wykorzystaliśmy do tego "Rozchmurzone opowiadanie na powitanie", które było inspiracją do stworzenia naszej klasowej chmurki (powstała z włóczkowych pomponów wykonanych przez dzieci). Chmurka zawisła w projektowym kąciku w klasie. Każdy z dzieci w kreatywnych rysunkach, wyczarował również, w co mogła się zmienić według niego chmurka Tosia. Wspólnie przeczytaliśmy lekturę - "Drzewo do samego nieba". Uczniowie uzupełnili swoje Lekturniki, zaproponowane przez autorkę projektu, dodatkowo Lekturniki wzbogaciliśmy min. o rysunkowy plan wydarzeń z lektury wraz z opisem zdarzeń.
10 Października zorganizowaliśmy Światowy Dzień Drzewa - jego realizacja trwała w naszej klasie cały tydzień. Uczniowie poznali budowę drzewa i wszystkie funkcje poszczególnych jego części. Na podstawie filmów, zdjęć, obserwacji dzieci utrwaliły wygląd drzewa w różnych porach roku. Uczniowie wykonali również okolicznościową gazetkę z rodzajami drzew (liściaste, iglaste) oraz drzew w polskich sadach. Pierwszaki poznały także historię tego święta.
Wykonaliśmy postać, sylwetę 3D bohatera naszej lektury - drzewo. Nasze drzewo ma 4 strony i każda z nich przedstawia odrębną porę roku. Dzieci ozdabiały pień, koronę bibułą, papierem, liskami origami, dodatkowo na podłożu znalazły się dary poszczególnych pór roku (np. przy jesiennej części - kasztany, żołędzie). Drzewo stoi w kąciku dotyczącym lektury. Podczas pracy zdalnej poznaliśmy pracę Leśnika, dzięki filmom edukacyjnym i prezentacji Genial.ly, która zawierała również ciekawostki o drzewach (najstarsze, najwyższe, najgrubsze, największa korona, najcięższe itp.).
Pierwszoklasiści poznali opowiadanie: "Mała chmurka w krainie drzew", które było inspiracją do wielu zadań. Uczniowie poznali funkcje drzewa i wykonali tematyczny plakat oraz rysunki przedstawiające, co nam daje drzewo. Wiele zabawy dało dzieciom turlanie i rysowanie drzew. Dzieci wykonały również różnymi technikami prace plastyczne związane z drzewami (pastele, wydzieranka, wycinanka). Uczniowie projektowali również podwórko z lektury (drzew i kamienice). Wykonaliśmy również plakaty - stopy, tropy, prowadzące do naszego projektowego kącika, na których wypisywaliśmy zalety czytania książek. Dzieci podczas pracy online poznały również proces powstawania papieru.
Moduł II – „Mała chmurka w krainie śniegu”
Wybraliśmy lekturę: „Zaczarowana zagroda”, autorstwa Aliny Centkiewicz i Czesława Centkiewicza. Zmieniliśmy klasę w zimową krainę, a pingwiny, bałwany, zimowe drzewa i krajobrazy wkradły się do naszej klasy. Omawianiu lektury towarzyszyła nam gra planszowa – Wokół Antarktydy – z różnorodnymi zadaniami do lektury, min. rysowanie historyjki obrazkowej do lektury, układanie jej według zdarzeń w lekturze, narysowanie w grupach ilustracji zaczarowanej zagrody, kodowanie zimowych obrazków oraz obrazków z pingwinami, kolorowanie w grupach pingwinów xxl.
W sali zorganizowaliśmy wystawkę na temat czytanej lektury. Wykonaliśmy również plakat zachęcający do czytania „Zaczarowanej zagrody”. Wspólnie przygotowaliśmy również Lapbook o Antarktydzie, pingwinach i „Zaczarowanej zagrodzie”. Podczas omawiania lektury obejrzeliśmy piękne filmy, prezentacje o Antarktydzie oraz pingwinach. Uzupełniliśmy lekturniki, których karty wzbogaciliśmy o nowe pomysły, m.in. zimowe wykreślanki, krzyżówki, ciekawostki o pingwinach oraz o lodowym kontynencie. Powstały także piękne prace zimowe z Elegancikiem w roli głównej. Uczniowie współpracowali w grupach przy wykonaniu lodowej zagrody z pudełek, stworzyli pingwinki używając różnorodnych odpadów segregowanych, które nadają się do recyklingu. Lodowe zagrody powstały również z kostek lodu, a w nich zamieszkały pingwiny wykonane według pomysłu dzieci z plasteliny.
Wysłuchaliśmy opowiadania „Mała chmurka w krainie śniegu”, z jej przygód dowiedzieliśmy się, czym jest recykling oraz co wpływa na ocieplenie klimatu, a co za tym idzie – topnienie lodowców. Obejrzeliśmy film edukacyjny o efekcie cieplarnianym oraz o potężnych pękających lodowcach. Po obejrzeniu filmu „Segregujemy odpady, to się opłaca nam wszystkim” przeprowadziliśmy pogadankę zachęcającą do dbania o środowisko. Wykonaliśmy również indywidualnie plakaty – Jak dbać o zdrowie naszej planety – Ziemi?
Oczywiście nie zabrakło zabaw na śniegu. Korzystając z uroków tegorocznej, pięknej, śnieżnej zimy ulepiliśmy kilka bałwanów, wspaniale się przy tym bawiąc. Każdy mógł indywidualnie przeprowadzić zabawy badawcze śniegu, przy pomocy lupy zaobserwować właściwości śniegu, a także była okazja posmakować i dotykać śnieżny puch. W klasie wykonywaliśmy również badania lodu. Zwieńczeniem modułowych działań było wykonanie „EKO bałwanka” z materiałów recyklingowych oraz stworzenie swojej własnej krainy niepowtarzalnych bałwanków.
Moduł III – „Mała chmurka w krainie słońca”
Tym razem do czytania wybraliśmy „Dzieci pana Astronoma” Wandy Chotomskiej. Za Nami ekscytująca podróż – Lot w Kosmos ku przestrzeni kosmicznej. Kosmiczną misję rozpoczęliśmy w marcu. Nasza klas w tym czasie zamieniła się w kosmiczną przestrzeń. Na taką okazję oczywiście zainteresowaliśmy się odpowiednim strojem. Na orbicie nie wypadało pokazać się w byle czym. Co zatem było na topie? Przede wszystkim skafander dla Teleskopka i Teleskopki. Pamiętaliśmy, by był ponadczasowy, ekologiczny i by był ubiorem, który nigdy nie wychodzi z kosmicznej mody. Do tego oczywiście obowiązkowo każdy posiadał butlę z tlenem.
Tradycyjnie już uzupełniliśmy swoje lekturniki rysując głównych bohaterów oraz ilustrując i opisując ich najciekawsze przygody. Poszerzyliśmy swoją wiedzę o kosmosie oglądając filmy edukacyjne, wyszukując ciekawe informacje w Internecie, które potem prezentowaliśmy na forum klasy. Każdego kolejnego dnia opowiadaliśmy i poznawaliśmy fakty, ciekawostki o Słońcu, Księżycu, planetach, Mikołaju Koperniku, gwiazdozbiorach, znakach zodiaku. Wiemy już, co powoduje, że jest dzień i noc oraz pory roku, potrafimy rozróżnić pojęcia: astronom, astronauta, astonomia i astrolog, wiemy też czym się różni meteoryt od meteoroidu i meteoru. Opracowaliśmy słowniczki kosmicznych pojęć, rozpoznawaliśmy konstelacje gwiazd i zamienialiśmy je w coś z czym nam się kojarzą w kreatywnym rysowaniu. Odkodowaliśmy pojazd, który chciał podarować Pan Astronom swoim dzieciom i którym Teleskopek i Teleskopka chcieli się udać w kosmiczną podróż. Wykonaliśmy również prace plastyczne i techniczne związane z tematyką poruszaną w naszej lekturze. Piękny i niezwykły Układ Słoneczny zdobi naszą klasę.
Kolejnym zrealizowanym przez nas zadaniem było zorganizowanie Dnia Ziemi. Rozpoczęliśmy je od projekcji filmu edukacyjnego „Dzień Ziemi”, podczas którego poznaliśmy zagrożenia na jakie narażona jest nasza planeta w wyniku działań człowieka i w jaki sposób możemy im przeciwdziałać. W świat ekologii, ochrony przyrody wprowadziła nas również prezentacja, zawierająca mnóstwo filmów, ciekawostek, gier. Stworzyliśmy kodeks młodego ekologa oraz plakaty zachęcające do ekologicznych zachowań.
Zorganizowaliśmy lekcje pod chmurką – piknik czytelniczy pod chmurką. W słoneczny dzień wzięliśmy koce, książki oraz sprzęt sportowy i w otoczeniu zieleni, z naszymi ulubionymi książkami, rozpoczęliśmy naszą wyjątkową lekcję. Dzięki tropom przypomnieliśmy sobie dlaczego warto czytać. Zajęcia zakończyliśmy zabawami ruchowymi na szkolnym placu zabaw.
Świetną zabawą była również gra terenowa o charakterze czytelniczo – ekologicznym na terenie szkoły. Odbyła się z okazji Dnia Ochrony Środowiska. Podzieleni na trzy losowo wybrane zespoły, z pomocą Pani Bibliotekarki i Pani Pedagog ruszyliśmy z mapami w poszukiwaniu zadań. Uczniowie mieli dotrzeć w jak najszybszym czasie do zaznaczonych na planie punktów i wykonać poszczególne zadania. Punkty zadaniowe były usytuowane w każdym zakamarku szkoły (m.in. w Sekretariacie, Bibliotece, w jadalni, u Pani Pedagog, w kącikach czytelniczym, w salach lekcyjnych, na hali, w szatni itp.). W punktach zadaniowych wyznaczone osoby przekazywały zespołom kartę zadań, oceniały prawidłowość wykonania zadania i przyznawały punkty. I tak, wśród zadań pojawiło się: rozpoznawanie tytułów lektur, nazwiska autora, głównych wydarzeń, krzyżówka ekologiczna, segregowanie odpadów, wypisywanie korzyści z drzew, przyznawanie mandatów za nieekologiczne zachowania mieszkańców, ocena postępowania osób oraz inne równie ekscytujące wyzwania. Zabawa była doskonała, a rywalizacja zacięta.
Natomiast realizację ekologicznego zadania rozpoczęliśmy od wysłuchania opowiadania „Mała chmurka w krainie słońca”, obejrzeliśmy filmy edukacyjne „Butelka może spowodować pożar w lesie” oraz „Pożar w lesie lub łące 998”. Omówiliśmy problem zaśmiecania lasu oraz sposobu zachowania się w przypadku wybuchu pożaru, a także wykonaliśmy plakat dotyczący lasu. Rozmawialiśmy na temat filmu edukacyjnego „Odnawialne źródła energii” i stworzyliśmy kolorowy plakat Energia oraz Słońce. Bawiliśmy się także w zabawę „Energiczne znaczenia”. Na naszych plakatach nie mogło również zabraknąć rodzin wyrazów – las, słońce, energia oraz związków frazeologicznych powiązanych z tymi pojęciami.
Wszystkie te działania sprawiły, że otrzymaliśmy certyfikaty potwierdzające ukończenie międzynarodowego projektu edukacyjnego Czytam z klasą - Lekturki spod chmurki. Uczniowie klasy Ib bardzo chętnie i ochoczo podejmowali przygodę z projektem, dzięki innowacyjnej formie pracy, polegającej na zmianie sposobu omawiania czytanych lektur szkolnych, na zaangażowaniu uczniów w aktywne działania oraz poprzez atrakcyjne formy pracy z tekstem. Przeróżne formy twórczego działania udowodniły, że czytanie i omawianie lektur szkolnych wcale nie musi być nudne. Z niecierpliwością czekamy na przyszły rok i kolejne lektury, wyzwania, niespodzianki i zadania w ramach nowej edycji projektu.
Anna Margielewska
