W niedzielny wieczór 13 października 2024 r. w Gminnym Centrum Kultury w Kłaju otwarta została wystawa haftów, prezentująca m.in. rękodzieło pozostałe po mieszkance Targowiska, Katarzynie Wątorek, żyjącej w latach 1901 – 1987. Te cenne hafty ocaliła od zniszczenia jej córka Natalia Murzyn przechowując je pieczołowicie przez wiele lat.
Otwarcie wystawy „Hafty naszych babć” poprzedził koncert w sali widowiskowej Urzędu Gminy w wykonaniu wnuczki Katarzyny Wątorek, Marty Trybulec, która wraz z pianistą Sławomirem Cierpikiem wykonała pieśni z doby romantyzmu skomponowane przez Chopina, Moniuszkę i Żeleńskiego. Jej to właśnie przekazała ocalone zbiory mama Natalia, zaszczepiając tym szacunek do dziedzictwa przeszłości, szczególnie tego dotyczącego własnej rodziny. Oprócz dzieł należących do Marty Trybulec, na wystawie eksponowane są także hafty ze zbiorów Aliny Walczewskiej-Góreckiej, Barbary Rybickiej, Teresy Waydowicz, Eckarta Kirschnera, a także Henryka Jankowicza, innego wnuka Katarzyny Wątorek.
Ekspozycję urządzoną w jednej z sal Gminnego Centrum Kultury otworzył wykład dr Katarzyny Moskal, kustosza dyplomowanego Muzeum Krakowa (sprawującą nadzór merytoryczny nad wystawą), w którym omówiła ona historię haftu w Polsce i różne techniki haftowania, wprowadzając słuchaczy w arkana tej pięknej sztuki rękodzielniczej.
Wystawa ma sentymentalny charakter, przenosi nas bowiem w świat, który już nie istnieje. Nie żyją już od dawna autorzy tych dzieł, niewiele też dotrwało do naszych czasów wytworów sztuki hafciarstwa. My w następnych pokoleniach raczej nie ceniliśmy sobie tego pięknego rękodzieła, uznając je za staroświeckie, naiwne i kiczowate. Dopiero teraz, kiedy mamy tak znikomą ilość zachowanych zabytków z tej dziedziny, obudziło się zainteresowanie tym gatunkiem sztuki użytkowej. Haft przeżywa obecnie swój renesans: zaczęło się poszukiwanie i skupowanie starych haftowanych makatek i obrusów, są też osoby, które nauczyły się owej sztuki i zaczęły haftować.
Na wystawie można zobaczyć makaty pokojowe, makatki kuchenne, haftowane obrusy, narzuty i serwety, haftowaną pościel, pokrowce na przybory toaletowe. Reprezentowane są tu różne style haftu: ścieg sznureczkowy, angielski, krzyżykowy, haft Richelieu, aplikacja łączona z haftem i inne. Jest na wystawie także trochę starych sprzętów i mebli dopełniających aranżację ekspozycji, a także reprodukcje starych fotografii z albumu Katarzyny Wątorek.
Wystawa powstała z inicjatywy p. Marty Trybulec, a zorganizowała ją Fundacja im. Władysława Żeleńskiego we współpracy z Gminnym Centrum Kultury kierowanym przez p. Magdalenę Godzic-El Hossein. Wsparcia finansowego na jej urządzenie udzieliła Gmina Kłaj, natomiast sam koncert został zrealizowany ze środków przyznanych na ten cel przez Województwo Małopolskie. Poczęstunek dla gości przygotował Pałac Żeleńskich w Grodkowicach. Patronat medialny objęło nad wydarzeniem Radio Kraków przy wsparciu informacyjnym portalu Bochnianin oraz Referatu Promocji Gminy Kłaj kierowanego przez p. Małgorzatę Balik.
Wystawa jest czynna tylko do 10 listopada b.r. Można ją zwiedzać w każdy czwartek, piątek i niedzielę w godzinach od 16.00 do 19.00. Zapraszamy.
Ireneusz Trybulec
Więcej zdjęć:
Galeria nr 1
Galeria nr 2
