AktualnościRelacja z wyprawy „Poznaj swój kraj – Zamki Piastów Śląskich – szlakiem zabytków i sztuki ziemi dolnośląskiej” - cz. 2
Dwudziesta czwarta lekcja Historii z Wolnymi
Tym razem, już po raz drugi udajemy się na Dolny Śląsk, aby zaspokoić historyczną ciekawość związaną z dziejami początków państwa polskiego i dynastii Piastów Śląskich. W średniowieczu był to region ściśle związany z burzliwymi dziejami tworzącego się mocnego państwa polskiego, a historia i zasobność tych ziem miała również olbrzymie znaczenie dla Polski w okresie panowania Jagiellonów.
W tym celu 25 maja 2023 r. o godz. 6.00 ruszamy szlakiem: Kłaj – Moszna – Kłodzko – Jawor – Legnica – Lubiąż – Środa Śląska – Jelenia Góra – Kowary – Krzeszów – zamek Grodno – Kłaj, aby zapoznać się z kulturą, sztuką, historią i zabytkami ziemi dolnośląskiej.
W pierwszym dniu naszej wyprawy - 25 maja, nasz autokar po 4-godzinnej podróży podjeżdża pod Pałac w Mosznej – Tu zwiedzimy przepiękny pałac, który w latach 1866–1945 był rezydencją śląskiego rodu Tiele-Wincklerów, potentatów przemysłowych. Obiekt otacza ponad stuhektarowy park, który jest częścią parku krajobrazowego z cennym drzewostanem (m.in. z trzystuletnimi okazami dębów i rzadkimi skupiskami rododendronów). Następnie udajemy się do Kłodzka, gdzie zwiedzamy potężną Twierdzę Kłodzko górującą nad miastem, będącą systemem obronnym z okresu XVII i XVIII wieku.
W drugim dniu - 26 maja wyruszamy do Jawora i Legnicy, Lubiąża oraz Środy Śląskiej. W dobrym nastroju po kojącym wypoczynku i obfitym smacznym śniadaniu wsiadamy do autokaru kierując się do Jawora, by zwiedzić jedną z dwóch drewnianych zachowanych Świątyń Pokoju wpisanych na Listę światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNSCO. Rok wcześniej w 2022 r. zwiedziliśmy świdnicką równie piękną i największą „Świątynię Pokoju”. Z Jawora udajemy się do Legnicy, gdzie na ul. Grabskiego całą naszą grupę o godz. 10.00 przejmuje pani przewodniczka i oprowadza nas po niezwykle urokliwym dziedzińcu zamku, opowiadając jednocześnie o jego historii. W 1241 roku budowla skutecznie obroniła się przed oblegającymi go Mongołami. Zamek książęcy w Legnicy był w XII i XIII wieku jedną z dwóch głównych rezydencji władców Śląska. Został zbudowany przez księcia świdnicko – jaworskiego Bolka I Surowego.
Po zwiedzeniu zamku oraz starego miasta udajemy się do Lubiąża – tu zwiedzamy jeden z największych w Europie Zespołów Klasztornych – obiekty o kubaturze 330 tysięcy m3, które należały niegdyś do potężnego zakonu cystersów, których sprowadził na Śląsk w 1163 r. Książe Bolesław Wysoki. Pocysterski Zespół Pałacowo - Klasztorny wywiera na wszystkich niesamowite wrażenie, urzeka nas nie tylko wielkością, ale również przepięknym wystrojem w stylu barokowym. Na koniec udajemy się do Środy Śląskiej, gdzie w muzeum regionalnym zobaczyliśmy unikatowy skarb znaleziony podczas rozbiórki domu w starej części miasta w 1988 r.
W trzecim dniu - 27 maja wyruszamy do Kowar, Krzeszowa oraz Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim. W ostatnim dniu zapoznaliśmy beneficjentów z tkacką historią Kowar oraz zwiedziliśmy park miniatur zamków i pałaców śląskich. Następnie zwiedziliśmy Opactwo w Krzeszowie - Europejską Perłę Barokową, Pocysterskie Opactwo w Krzeszowie – kompleks najwyższej światowej klasy zabytków, którego początki sięgają XIII wieku. Opactwo nazywane „europejską perłą baroku” przynależy do diecezji legnickiej. W Opactwie zwiedzamy: Mauzoleum Piastów Śląskich, Główną budowlę Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej w Krzeszowie - bazylikę mniejszą p.w. Wniebowzięcia NMP oraz Kościół p.w. św. Józefa.
Do ściany bazyliki Wniebowzięcia NMP w Krzeszowie, w latach 1735–1747 dobudowano Mauzoleum Piastów Śląskich. Jak z tego wynika nie jest zatem bardzo stare, ale to co znajduje się wewnątrz ma bardzo bogatą przeszłość. Mauzoleum powstało bowiem w czasie kiedy rozbierano starą, gotycką świątynię i przeniesiono tam szczątki fundatorów opactwa: Bolka I (zmarł w 1301 roku) oraz jego wnuka Bolka II (zm. 1368 r). Średniowieczne płyty nagrobne i wnętrze mauzoleum, które powstało później są bogate, wspaniałe i robią wrażenie. Na koniec wycieczki udaliśmy się do Zagórza Śląskiego, gdzie zapoznaliśmy się z historią, zabytkami i dziełami sztuki zgromadzonymi w Zamku Grodno.
Wieczorem po krzepiącym posiłku w końcu nadszedł czas powrotu do domu, bogaci w wiedzę historyczną, którą hojnie przekazywali nam nasi przewodnicy oraz pełni wrażeń i podziwu dla zachowanej średniowiecznej oraz renesansowej sztuki architektonicznej udajemy się do autokaru. Kolejne zadanie ofertowe powierzone nam w 2023 r., pod nazwą „Poznaj swój kraj – Zamki Piastów Śląskich – szlakiem zabytków i sztuki ziemi dolnośląskiej” część 2., zostało zrealizowane z wykorzystaniem środków własnych TS Wolni Kłaj oraz przy wsparciu finansowym Gminy Kłaj oraz wpłat własnych beneficjentów.
Jerzy Czubak
