W ramach akcji informacyjnej prowadzonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wieliczce zostaną wyjaśnione najczęstsze wątpliwości dotyczące stosowania zapisu windykacyjnego oraz związanego z nim opodatkowania.
Zapis windykacyjny może być sporządzony wyłącznie w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.
Zapis windykacyjny daje spadkodawcy możliwość przekazania poszczególnych składników swojego majątku na rzecz konkretnych osób będących spadkobiercami ustawowymi jak i dla tych zupełnie niespokrewnionych (np. mieszkanie dla córki, samochód dla koleżanki). Istota zapisu windykacyjnego polega na tym, że z chwilą otwarcia spadku czyli z chwilą śmierci spadkodawcy zapisobiorca nabywa dany składnik majątku i staje się prawowitym jego właścicielem (np. syn – samochodu, siostrzeniec-zabudowanej działki). Dokumentem nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego jest postanowienie sądu o nabyciu spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia, w których wymienione zostają osoby, na rzecz których zapis nastąpił, jak również przedmiot tego zapisu i są one podstawą wpisu do księgi wieczystej. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być rzeczy oznaczone co do tożsamości (nieruchomość, mieszkanie, samochód), zbywalne prawa majątkowe (spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego), przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne, prawo użytkowania czy służebności.
Nie można natomiast zapisem windykacyjnym przekazać określonej kwoty pieniężnej.
Majątek przekazany zapisem windykacyjnym podlega podatkowi od spadków i darowizn na identycznych zasadach jak w innych przypadkach nabycia na wypadek śmierci. Jednakże majątek przejęty na podstawie zapisu windykacyjnego od najbliższej rodziny, czyli małżonka, dzieci, wnuków, rodzeństwa, rodziców, dziadków, pasierba, ojczyma i macochy) może korzystać z całkowitego zwolnienia z podatku od spadku. Warunkiem jest zgłoszenie przez zapisobiorcę nabycia spadku na druku SD-Z2 do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od daty powstania obowiązku podatkowego, który następuje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia stwierdzającego nabycie spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.
Konsekwencją przekroczenia wspomnianego terminu - jest opodatkowanie nabycia majątku według zasad ogólnych.
Podstawa prawna art. 981¹ § 1 kodeksu cywilnego.
Ewa Paździora
Starszy Komisarz Skarbowy
Urząd Skarbowy w Wieliczce
