Postacie proroków i wyroczni zapowiadających Mękę Pańską zdobią solniczkę, zakupioną niedawno przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. - To unikat, bowiem naczynia do soli o świeckim przeznaczeniu rzadko były dekorowane motywami religijnymi – mówi Klementyna Ochniak-Dudek, historyk sztuki z wielickiego muzeum.
Sześcioboczna solniczka powstała w znanym ośrodku sztuki zdobniczej we francuskim Limoges. Znalazły się na niej wizerunki starożytnych wyroczni: – Sybilli Hellespontica, Sybilli Tiburtina i Sybilli Agrippina oraz proroków Starego Testamentu: Izajasza, Ezechiela i Daniela. Postacie można zidentyfikować na podstawie inskrypcji, pofalowanych zwojów pisma oraz atrybutów.
- Trzymająca w rękach krzyż Sybilla Hellespontica staje się zwiastunką śmierci Chrystusa poprzez ukrzyżowanie. Sybilla Tiburtina, która miała przepowiedzieć wyszydzenie Jezusa, w prawej ręce trzyma trzy gwoździe z krzyża, a lewą na nie wskazuje. Z kolei Sybilla ukazana jest z narzędziem do biczowania, którego także doświadczył Chrystus przed śmiercią – opowiada Klementyna Ochniak-Dudek, Kierownik Działu Sztuki i Etnografii Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
Postacie proroków, przedstawione wraz z cytatami z pism, zapowiadają nadejście Zbawiciela, Jezusa Chrystusa. Prorok Izajasz wskazuje na krzyż, a także trzyma zwój z napisem „EGREDIETUR VIRGA DE RADICE JESSE: ET FLOS DE RADICE EJUS ASCENDET”. Odnosi się on do wersu z 11 księgi Izajasza, który mówi o tym, że „wyrośnie różdżka z pnia Jessego, wypuści się latorośl z jego korzeni.” To odniesienie do drzewa genealogicznego Chrystusa i nierozerwalnej, niezmiennej historii Męki Pańskiej.
Wszystkie postacie, które zdobią solniczkę noszą cenne, różnobarwne szaty i ciekawe nakrycia głowy, charakterystyczne dla mody XV i XVI wieku. Jednak ten sposób przedstawiania, zwłaszcza udrapowanych fałd tkanin, jest jeszcze typowy dla sztuki późnogotyckiej. Podziw budzi precyzja wykonania szczegółów - na przykład twarzy - w trudnej technice malarskiej emalii.
Wymiary solniczki to zaledwie 7 cm wysokości i średnica 8,7 cm. To unikatowe naczynie wraz z innymi nabytkami muzealnymi będzie wkrótce eksponowane na Zamku Żupnym w Wieliczce.
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
